Als je niet lekker in je vel en/of brein zit en je (h)erkent dat wat je voelt om eenzaamheid gaat, wil je graag tips hebben en het oplossen. Langdurige eenzaamheid is een complex probleem. Om dat op te lossen, moet je er wel wat voor doen. Ik geef je in deze blog 5 tips waarmee je de eerste stap(pen) kunt maken om je eenzaamheid op te lossen. Als je deze tips leest, snap je waarom een ander jouw probleem niet kan oplossen en je zelf in actie moet komen om eenzaamheid te overwinnen.
1. Herken en erken je gevoel
Als je dagelijkse levenspatroon overhoop ligt door een verandering in je leven, klein, groot, leuk of niet leuk, is het heel normaal dat je je even héél eenzaam kunt voelen. We willen liever geen veranderingen in ons leven, we willen alles graag houden zoals het is. Veranderingen verstoren je veiligheid, voorspelbaarheid en vertrouwdheid immers. Duw je gevoelens niet weg, schaam je je er niet voor, accepteer het gewoon. Veranderingen hebben nu eenmaal heel veel invloed op de rest van je leven en de invulling ervan.
2. Overgangen (transities) hebben tijd nodig
Een mensenleven zit vol met veranderingen en overgangen. Deze zijn niet te vermijden. Het heeft dan ook geen zin je er tegen te verzetten. De duur van de transitieperiode is voor iedereen verschillend. Neem die tijd. Nieuwe situaties die ontstaan na een verandering geven je ook weer nieuwe mogelijkheden. Als je die toelaat, een meer nieuwsgierige houding aanneemt, meer oog krijgt voor de positieve kanten, verdwijnt na een paar maanden meestal je eenzame gevoel ongemerkt. Er ontstaan nieuwe (levens)patronen.
3. Negeer het signaal dat je lijf je geeft niet!
Als je eenzame gevoel langer duurt, ga je je steeds rotter voelen. Je lijf geeft op dat moment een signaal dat je in actie moet komen, net als bij honger en dorst. Als je niet eet en drinkt, gaat het mis met je. Als je je langdurig (> 9 maanden à een jaar) eenzaam voelt en je onderneemt zelf geen actie, ga je zowel fysiek als mentaal hard achteruit. Ook dan laat je gezondheid je in de steek. Alleen jíj voelt wat je gevoel écht met je doet. Niemand anders kan dat voelen of aan het puntje van je neus zien. Zie tip 4.
4. Je moet er iets aan willen doen en/of bereid zijn (professionele) hulp te accepteren
Als langdurige eenzaamheid je in zijn greep krijgt, heeft dat enorm veel gevolgen voor je welbevinden. Deze zijn ook van invloed op je wil:
a. Langdurige last van eenzaamheid zorgt ervoor dat je lastiger beslissingen neemt, minder greep op je toekomst hebt en minder productief bent. Eenzaamheid tast je zelfvertrouwen aan.
b. Eenzaamheid zorgt ervoor dat je sociale signalen minder goed begrijpt en ook minder goed sociale signalen afgeeft. Je sociaal functioneren staat onder druk.
c. Langdurige eenzaamheid veroorzaakt verandering van je brein. Hierdoor voel je je op den duur minder plezierig in het gezelschap van anderen. (Je steeds verder) Terugtrekken is het gevolg.
Eén van de voorwaarden waar je aan moet voldoen om jezelf weer uit die greep van eenzaamheid te kunnen krijgen, is dan ook dat je er zelf uit moet willen komen, eventueel met professionele hulp. Een ander kan wel zeggen dat je in actie moet komen, dat lukt echter alleen maar als je het zelf ook wil.
5. Je moet er iets aan kunnen doen
Als je je langdurig eenzaam voelt, kun je het gevoel hebben dat er toch niets aan te doen is, of dat je voor de oplossing ervan afhankelijk bent van anderen. Als je boven de 90 bent, is dat hoogstwaarschijnlijk waar. Verder zijn er nauwelijks contra-indicaties, behalve misschien dementie, een verstandelijke handicap en zwaar medicijngebruik tegen depressiviteit. Iedereen die leerbaar is, jong én oud, kan eenzaamheid de baas worden. Mét of zonder hulp. Als de eenzaamheid langdurig is geworden, lukt het vaak niet zonder hulp. De oplossing blijft echter: zèlf je eenzaamheid aanpakken, waar nodig met steun en altijd gericht op zoveel mogelijk zelfstandigheid. Maatwerk. Alleen dan werkt het.
Als je dus (h)erkent dat het eenzaamheid is waar je last van hebt (JA/NEE), je er zèlf iets aan wil doen (JA/NEE) en er zèlf iets aan kunt doen (JA/NEE), is er nog één stap aan toe te voegen voordat er werkelijk iets opgelost wordt/kan worden.
De laatste stap is er werkelijk iets aan doen, er zèlf inspanning voor leveren (JA/NEE). Word niet afhankelijk van leuke eenmalige uitjes, koffiebezoekjes etc. Hoe waardevol deze ook zijn, het lost je eenzaamheid niet op. Het is slechts afleiding. Na afloop voel je je zo mogelijk nog eenzamer.
Dit waren de eerste vijf tips die duidelijk maken wat de voorwaarden zijn waaraan je moet voldoen om een (patroon)verstoring in je leven zo te verwerken dat er weer een goed evenwicht kan ontstaan. Kan je vier keer JA invullen, dan pas ben je klaar voor de vervolgstappen. In mijn volgende blog lees je er meer over.