‘Gehoorproblemen leveren vaak meer eenzaamheid dan de persoon zelf in de gaten heeft. Het is goed aan gehoorproblemen tijdig wat te doen. Je mist een deel van allerlei gesprekken, maar dat vind je zelf misschien nog niet eens zo erg. Wel erg is dat gespreksgenoten van jou geen reacties krijgen op wat ze zeggen en dat voelt voor hen erg onaangenaam. Vooral als verder aan jou niets te zien is waardoor ze weten dat je hen niet goed hoort, is dat voor hen heel naar.’
Jeannette Rijks schreef bovenstaande al op haar website Eenzaamheid Informatie Centrum. ‘Eenzaamheid door gehoorproblemen is een reëel risico. De persoon in kwestie is zich er vaak niet bewust van.’
Nooit meer alleen
Eind 2015 heeft omroep MAX het leven van vijf eenzame ouderen gevolgd. Max wilde laten zien hoe eenzaamheid het leven kan insluipen en hoe iedereen ermee te maken kan krijgen. Het programma heette ‘Nooit meer alleen’. In 2017 is deze zevendelige serie van deze mensen die bouwden aan een nieuw sociaal netwerk nog eens herhaald en nu nog steeds terug te zien.
Eén van de deelnemers in de serie was Koos. Koos bleek last te hebben van gehoorverlies. Het bleek tijdens de cursus dat zijn gehoorverlies hem belemmerde in zijn contacten met andere mensen. In aflevering 4 van de serie, bleek dat Koos enorm opknapte na het aanmeten en aanschaffen van een gehoorapparaat. Jeannette Rijks was de coach in dat programma en heeft Koos onder meer laten inzien dat mensen met onbehandeld gehoorverlies minder geneigd zijn om mee te doen aan sociale activiteiten dan mensen die hoortoestellen dragen.
Zoals gezegd, heet de serie ‘Nooit meer alleen’. Dat suggereert overigens ten onrechte dat iemand zich nooit meer eenzaam zou voelen na afloop van de cursus Creatief Leven zoals de toegepaste methodiek in de serie officieel heet. Je nooit meer alleen of eenzaam hoeven voelen, is en blijft een misverstand. Ieder mens krijgt in zijn of haar leven in meer of mindere mate te maken met eenzaamheid. We weten allemaal wat het is. Eenzaamheid ontstaat als er iets in ons leven gebeurt waardoor je dagelijkse patronen overhoop gegooid worden. Het is heel normaal dat iemand zich daarna -meestal tijdelijk- even heel eenzaam voelt. Alleen is echter niet hetzelfde als eenzaamheid.
Haarlemmerolie
Eind 2020 kwam ik in contact met Patty-Lou Middel-Leenheer. Patty-Lou Middel-Leenheer is sociologe en sinds 2005 werkzaam in uitvaartzorg. Bij Audiodroom deelt zij samen met Richard Grootbod de passie voor het persoonlijke verhaal.
In haar werk heeft de IJmuidense uitvaartverzorger veel met eenzaamheid te maken. Zij maakte onder andere een 4-delige podcastserie over eenzaamheid waarin zowel eenzame jongeren als ouderen aan het woord kwamen en werd gezocht naar oplossingen. Ik heb als Specialist eenzaamheid ook aan ‘De 1Zaamste Podcast’ mogen meewerken. Luister alle afleveringen als je wilt door de QR-code te scannen.
Patty-Lou is ook lid van het Netwerk Haarlemmerolie, een professioneel zakelijk ontbijtnetwerk met motto ‘geven loont’. Op uitnodiging van Patty-Lou heb ik binnen dit netwerk een paar maanden geleden mijn werk als Specialist Eenzaamheid in de regio Kennemerland onder de aandacht kunnen brengen. Ik was erg onder de indruk van de werkwijze, hun aanpak en de persoonlijke introducties in elkaars netwerk. Hiernaast lees je mijn pitch en zoekvraag.
Pitch
“Ik wilde dat ik dit al 40 jaar geleden had geweten”, zei één van mijn cliënten.
Ik ben Marijke Coert, individueel coach en gecertificeerd Specialist Eenzaamheid. Ik begeleid mensen bij het volgen van de cursus Creatief Leven. Deze cursus is zowel online als binnen een groep te volgen.
Gevoelens van eenzaamheid komen voor in ieders leven, na grote èn kleine veranderingen, bij jong, oud, arm en rijk. Dus óók binnen organisaties, bij leidinggevenden èn werknemers. Meestal verdwijnt het gevoel vanzelf na een paar maanden en is hulp onnodig.
Als iemand er langer dan ongeveer een jaar last van houdt, lukt het vaak niet meer dat zonder hulp op te lossen. Zij kunnen dus bij mij terecht voor vragen en begeleiding.
Zoekvraag
Mijn zoekvraag aan dit netwerk was:
De cursus Creatief Leven is aangetoond effectief en geeft handvatten voor het omgaan en oplossen van gevoelens van met name langdurige eenzaamheid.
Er zijn nog (te) weinig mensen die afweten van mijn bestaan en het bestaan van deze cursus in onze regio. Met mijn pitch aan jullie hoop ik dit te veranderen.
Mijn vraag aan jullie is om als je in aanraking komt met iemand bij wie je vermoedt dat eenzaamheid een issue is, hen te attenderen op mijn bestaan en het bestaan van de cursus.
Naar aanleiding van mijn pitch en zoekvraag, gaf een van de andere deelnemers binnen het netwerk Haarlemmerolie, Hermine Worm, van ‘Change Food’ mij de naam door van Wendelina Timmerman, omdat zij in haar werk mogelijk te maken had met mensen die door gehoorverlies eenzaamheid ervaren. Op 23 juni jl. hebben Wendelina en ik een inspirerend gesprek gehad over ons werk, zij over haar bedrijf ‘Hooridee’ en ik over mijn werk en de cursus Creatief Leven die ik samen met mijn collega Julie Koch in samenwerking met WIJ Heemstede geef.
Hooridee
In mijn gesprek met Wendelina, bleek dat zij met ‘Hooridee’ een bijzonder product op de kaart gezet: advisering en coaching van mensen met gehoorverlies en hun partners, collega’s en andere betrokkenen, evenals professionals die met slechthorenden werken. Een uniek product omdat er niet eerder een bureau bestond dat op deze wijze adviseert op dit gebied.
Net als Jeannette Rijks pionier is met de ontwikkeling van een andere aanpak van eenzaamheid dan het gebruikelijke aanbod van activiteiten, is Wendelina op haar gebied een pionier. Zoals zij tegen me zei: “Ik kan onder andere mensen helpen de juiste audicien te vinden en er alles uit te halen bij een audicien dat mogelijk is”. Want mensen die last hebben van gehoorverlies gaan zich vaak steeds passiever opstellen uit onzekerheid iets verkeerd te begrijpen of zeggen.
Op de website van Wendelina staan ook handige tips en zijn veel artikelen te lezen en brochures te downloaden over het leven met gehoorverlies.
Bij Wendelina is elk probleem een uitnodiging om te bekijken hoe het wèl kan. Lees zelf de ervaringen van een aantal van haar cliënten.
Gehoorverlies
Gehoorverlies is dus één van de oorzaken waardoor je je heel eenzaam kunt gaan voelen.
Zo las ik een ervaring van iemand die vertelde: “16 oktober 1999 werd ik tijdens een griep wakker in het ziekenhuis en was doof. Achteraf was het een hersenvliesontsteking.
Ik had nog nooit van plotsdoof worden gehoord. Ik dacht dat ik de enige in Nederland was die dit overkomen was. Ik heb me nog nooit zo eenzaam en alleen gevoeld! Communicatie weg, vrienden weg, relatie weg, werk weg. Alles weg.”
Slechthorendheid is één van de meest voorkomende chronische aandoeningen bij ouderen. Maar liefst 43 procent van de 60-plussers hoort onvoldoende of slecht. Ook Wendelina gaf aan dat bij de meeste mensen van boven de 50 al een licht gehoorverlies begint.
Zoals ook uit het verhaal hierboven bij Koos bleek, kan slechthorendheid leiden tot communicatieproblemen en dit kan weer leiden tot eenzaamheid. Vooral slechthorende mannen, ouderen met partner en ouderen zonder hoortoestel voelen zich eenzaam. Onderzoek wijst ook uit dat snel gehoorverlies gepaard gaat met een groter gevoel van eenzaamheid. Bron: MAX Magazine
Effect eenzaamheid op de levenskwaliteit
Iedereen die zich wel een eenzaam heeft gevoeld, weet dat die gevoelens direct effect hebben op je levenskwaliteit. Zoals je hierboven ook hebt kunnen lezen, kan in één klap je hele leven veranderen. Meestal vind je na een paar maanden je draai wel weer als je gaat wennen aan de nieuwe situatie. Je kunt immers wat gebeurd is niet meer terugdraaien en zult langzamerhand zelf de draad weer moeten oppakken, doorgaan met je leven.
Als je gevoelens van eenzaamheid blijven voortduren, het je niet lukt de draad weer op te pakken, kunnen er zowel psychische als fysieke problemen ontstaan. Langdurige eenzaamheid heeft nogal wat gevolgen.
Eenzaamheid belemmert je namelijk in drie belangrijke opzichten:
• Sociaal functioneren (inschatten van je eigen gedrag en dat van anderen)
• Denken (cognitief en creatief denken)
• Gebrek aan beloning in het gezelschap van anderen
Ook verschillende onderzoeken hebben de afgelopen jaren aangetoond dat slechthorendheid samengaat met sociale isolatie, verminderd zelfvertrouwen, verminderd cognitief functioneren, gevoelens van grotere afhankelijkheid, angstgevoelens en depressie en een vermindering van de algehele kwaliteit van leven.
Niet de enige
Is mijn gevoel wel eenzaamheid? Of ben ik burn-out? Stel ik me aan? Of is het mijn lot? Wat is dat eigenlijk, je eenzaam voelen? Je bent ècht niet de enige die last heeft van gevoelens van eenzaamheid nadat je leven op z’n kop is gezet door een verandering in je leven. Ruim 40% van de bevolking heeft er dagelijks mee te maken.
Ruim 10% daarvan heeft zelfs te maken met langdurige/chronische eenzaamheid. Sommige mensen voelen zich hun hele leven al eenzaam. Als je langer dan ongeveer een jaar last hebt van deze gevoelens, kom je er vaak zonder deskundige hulp niet meer vanaf. Levensgebeurtenissen overkomen je, eenzaamheid overkomt je, het is echter nooit ‘je lot’. Je hebt altijd keuzes.
Facebook en besloten facebookgroep
Als je wilt kun je ook mijn facebookpagina volgen. Daarop plaats ik dagelijks nieuwe informatie, wetenswaardigheden en/of gewoon een leuke quote. Ook heb ik een besloten facebookgroep: ‘Vraagbaak voor verlangen naar verbinding’.
Deze groep is bedoeld om elkaar op een positieve manier hoop te bieden, een veilige omgeving om vragen te stellen, in een stimulerende sfeer. In deze groep kun je iets schrijven waarop je graag een reactie wilt, bijvoorbeeld als je wilt weten hoe anderen iets doen of benieuwd bent of ze het herkennen, vraag er dan specifiek om. Ook kun je hier delen hoe jij zelf leerde je eenzaamheid en verlorenheid te verlichten. Liefdevolle uitingen van begrip en aanmoediging zijn natuurlijk altijd welkom.
Verder kun je mij vragen stellen. Ik ben geen arts of therapeut, ik ben opgeleid tot Specialist Eenzaamheid. Ik ben deskundig op het gebied van eenzaamheid en kan vragen beantwoorden, adviseren en voorlichten. Eenzaamheid heeft voor mij (bijna) geen geheimen meer.
Cursus Creatief Leven
Zou het niet heerlijk zijn, weer (meer) onbevangen verbindingen met anderen te kunnen aangaan?
Gevoelens van eenzaamheid horen bij het leven. Ze zijn een signaal van ons lichaam dat aangeeft dat je behoefte hebt aan (meer) regelmatig en betekenisvol contact met andere mensen. Net als honger en dorst aangeven dat je lichaam behoefte heeft aan eten en drinken. Veel mensen, jong en oud, voelen zich te lang eenzaam. Er is veel aandacht voor, maar hoe pak je het nu zelf daadwerkelijk effectief aan? Verandering van niet weten hoe je het moet aanpakken naar weten hoe je het kunt doen. Verandering is niet altijd makkelijk. Het vergt moed je leven te veranderen. Goede hulp is dan vaak welkom, waarom zou je nog langer in je eentje doorworstelen? Dat is toch niet fijn? En zeker ook niet langer nodig!
Eenzaamheid is complexer dan je misschien denkt
Wij, Julie Koch en Marijke Coert zijn beiden gecertificeerd Specialist Eenzaamheid, deskundig en opgeleid om goede hulp te bieden. Om iemand te helpen die zich (langdurig) eenzaam voelt, is kennis nodig van de werking van de hersenen bij langdurige eenzaamheid en welke aanpak ècht werkt. Evenals kennis van de juiste gesprekstechnieken, kennis van wat mogelijk is en waar de grenzen van de hulp liggen. Wij streven ernaar die kennis te delen en zo veel mogelijk mensen te helpen.
Dat doen we met een leuke en effectieve cursus ‘Creatief Leven’. We geven deze cursus regelmatig in samenwerking met WIJ Heemstede. Een cursus tegen eenzaamheid? Bestaat dat? Zeker wel! En dat de cursus bewezen effectief is, blijkt wel uit de resultaten. Door middel van anonieme voor- en nametingen wordt bij het geven van een cursus namelijk steeds nagegaan wat de effecten zijn van de cursus Creatief Leven.
Creatief staat hier voor: zelf je leven vorm geven (bron: Eenzaamheid Informatie Centrum). Als je weet wat je wilt, met wie je dat wilt doen en hoe je dat voor elkaar kunt krijgen, geef jij op een creatieve manier richting aan je leven. Dan is je eenzaamheid verdwenen. Dat leren we helaas niet op school. De meeste mensen leren het niet van hun ouders. Veel mensen leren het nooit. Die gaan door het leven zonder ooit te ontdekken wat er mogelijk is. Jij misschien wel.
De cursus creatief leven is geen knutselclub, tenzij je werken aan je eigen leven knutselen zou willen noemen. Het is ook geen club om andere mensen te leren kennen, hoewel dat vaak wel een leuke bijkomstigheid is. Het is juist bedoeld om je te leren hoe je andere mensen leert kennen die bij jou passen, en waar je die kunt vinden.
Dus, houd mijn website in de gaten als je wilt weten wanneer de eerstvolgende cursus weer start.
