Hoewel onderzoeken aantonen dat eenzaamheid wel degelijk leeft bij jongeren en zeker in de studentenwereld, is het nog steeds een gevoelig thema. In de huidige samenleving is dit een onderwerp waarover weinig openlijk wordt gepraat. Wanneer eenzaamheid bijvoorbeeld in de media verschijnt, gaat het vooral over oudere mensen. Als dat het beeld is dat de samenleving heeft over eenzaamheid, is het logisch dat weinig jongeren erover durven te praten.
Het beeld in onze maatschappij is nog steeds dat eenzaamheid iets is waar alleen oudere mensen last van hebben. Zelfs onze minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport en viceminister-president, Hugo de Jonge richt zich met hulp alleen op de ouderen. Als je jong(er) bent en je voelt je eenzaam, dan ben je een loser, een zielepoot. Dus houd je als jongere je mond maar.
Dat eenzaamheid alleen voor ouderen en losers is, is echt onzin. Lees maar:
1 – Eenzaamheid hoort bij het leven
Inderdaad, eenzaamheid overkomt ons namelijk allemaal, jong en oud. Iedereen voelt zich af en toe eenzaam. Hoe komt dat dan?
Als mens leven we -normaal gesproken- allemaal in een netwerk van relaties. In dat netwerk zijn we met anderen verbonden. We hebben vrienden, familie, werkrelaties, kennissen, sportclubs, maar ook buren, winkeliers, vrijwilligersclubjes en ga zo maar door. In dat netwerk zijn we met anderen verbonden volgens vaste patronen. Als er iets verandert in je leven, wordt ook dat vaste patroon verbroken.
Als je bijvoorbeeld gaat studeren, ga je meestal verhuizen, op jezelf wonen. Omdat je er naar uit kijkt eindelijk je eigen leven te gaan leiden, sta je er misschien niet zo bij stil dat er dóór die verhuizing veel verandert in je sociale leven. Je ‘oude’ netwerk, de vertrouwde, voorspelbare en veilige omgeving maakt plaats voor het onbekende. Dat is natuurlijk prachtig, maar het betekent wel dat je je even heel eenzaam kunt voelen. Dat is op zich helemaal niet erg en meestal tijdelijk. Een transitie in je leven veroorzaakt dat nu eenmaal. Dat ligt niet aan jou, het is heel normaal!
2 – Wat is eenzaamheid dan eigenlijk precies?
Soms noem je dat wat je voelt anders, bijvoorbeeld leeg, onbestemd, verscheurd, kapot van binnen, waardeloos, buitengesloten of nog anders. Het is in ieder geval een diep ellendig gevoel, dat gevoel dat je er niet bij hoort, dat er niemand voor je is, dat je moederziel alleen op de wereld bent. Je hebt behoefte aan aandacht, een arm om je heen, je wilt geaccepteerd worden.
Als je dat niet hebt, voel je dat in je lijf. Dat klopt, want eenzaamheid is het fysiek ervaren tekort aan patronen van verbinding met andere mensen (Jeannette Rijks). Het is een seintje van je lichaam. Dat seintje zegt: Er klopt iets niet in je verbinding met andere mensen. Je komt iets tekort in je relaties.
Net zoals honger je erop wijst dat je voedsel tekort komt en dorst je erop wijst dat je vocht tekort hebt, wijst eenzaamheid je erop dat je verbondenheid tekort komt. Heb je stevige honger, dan helpt een rijstcracker niet. Ben je uitgedroogd, dan word je niet blij van een borrelglaasje water.
Kortom, eenzaamheid is heel menselijk en een signaal van je lichaam dat je in actie moet komen om je behoefte te vervullen, je behoefte om verbonden te zijn met anderen. Niet meer en niet minder. Mooi hè? Niets om je voor te schamen.
3 – Waarom je er over moet praten
Zoals je hierboven las, is eenzaamheid iets wat ons allemaal overkomt. Niet alleen iets voor ouderen en losers. Niets om je voor te schamen dus. Geen mens wil zich zo beroerd voelen en er alleen mee blijven worstelen, of je nu jong bent of oud. Zonder mensen om je heen waar je je diepste gevoelens mee kunt delen, is het leven vaak ondraaglijk.
We praten weinig over eenzaamheid. Niet met elkaar, niet met onze ouders, familie, of vrienden. Misschien is eenzaamheid wel een groter taboe dan seks. Je houdt het liever voor je. Schaamte, taboe en het ontbreken van een sociaal netwerk maken het lastig om over gevoelens van eenzaamheid te praten. Toch is erover praten de enige manier om een ander te laten weten waarom je je zo rot voelt, je je zo gedraagt als je je gedraagt. Niemand kan aan het puntje van je neus zien wat er aan de hand is.
Juist actie ondernemen en erover praten kan je redding zijn. Eenzaamheid lost niemand anders spontaan voor jou op. Alleen door zelf het initiatief te nemen, kan je eruit komen en je leven weer leuker maken. Praat erover!
4 – Hoe beïnvloedt eenzaamheid je leven?
Gelukkig duren die gevoelens van eenzaamheid voor de meesten slechts tijdelijk. Maar ook tijdelijk kan voor je gevoel veel te lang duren. Hoe lang tijdelijk duurt, is voor iedereen verschillend. Voor de één is dat een paar weken, voor de ander een paar maanden. Als deze gevoelens korter duren dan een maand of twee, accepteer het dan of doe iets wat je vroeger ook deed als afleiding. Besef dat je voor een transitie, een (grote) verandering in je leven echt wel even tijd nodig hebt. Tijd om nieuwe vrienden te maken, te wennen aan je nieuwe omgeving en je nieuwe leven.
Als je gevoelens van eenzaamheid na een half jaar niet over gaan, je echt last krijgt van je ellendige gevoelens, ligt chronische eenzaamheid op de loer. Dat heeft stevige gevolgen voor je brein. Je hersenen veranderen dan zowel in functie als in structuur en je hormoonbalans wordt verstoord.
Gevolg is onder meer dat je het dat niet fijn meer vindt om aangeraakt te worden. Je wordt bang, achterdochtig, cynisch, ervaart anderen als een bedreiging en raakt gestrest. En stress maakt dat je minder goed kunt denken, je toekomst kunt plannen, kunt focussen en beslissingen nemen. Dat maakt onzeker.
Dit alles belemmert je dus in het omgaan met andere mensen.
En alsof het niet al erg genoeg is, eenzaamheid kan ook de onderliggende problematiek zijn van bijvoorbeeld obesitas, depressieve klachten, stress en burn-out. Dit zijn dus de gevolgen van langdurige eenzaamheid bij jong en oud……….
5 – De oplossing……………
Een ding is zeker, in de wereld van de problemen zul je oplossing niet vinden. Ook kan een ander dit probleem, jouw last van gevoelens van eenzaamheid, niet voor je oplossen. Je kunt anderen en je omgeving niet veranderen, wel de manier waarop je met anderen, je omgeving, je gevoelens en gebeurtenissen in je leven omgaat.
Er zijn meerdere manieren om verandering aan te brengen in je leven. De sleutel tot succes ben je altijd zelf. Je kunt een afwachtende houding aannemen tot een ander met een oplossing komt. De vraag is dan wel of het echt de oplossing is die jij wil. Als je het heft in eigen handen neemt, de oplossing uit jezelf komt en je je leven zo inricht zoals jij dat graag wil, verandert alles. Daar heb je de juiste ‘mindset’ voor nodig, oplossingsgericht. Dat is de belangrijkste factor.
Jij bent de belangrijkste sleutel naar je geluk. Wie weet beter dan jij waar je behoefte aan hebt, wat je een goed gevoel geeft? Volg je eigen pad!
