Er zijn zoveel mensen die eenzaam in de liefde zijn. Door omstandigheden waarin ze terecht zijn gekomen of door de keuzes die ze zelf -gewenst of ongewenst- gemaakt hebben. Je kunt om verschillende redenen eenzaam in de liefde zijn. Als je de verhalen ziet, hoort of leest, is er één belangrijke overeenkomst en dat is het missen van iemand waar je je gevoel, verhaal, geluk of verdriet mee kunt delen. Iemand die je vertrouwt en waar je je veilig bij voelt. Iemand waaraan je alles durft te vertellen. Het leven geeft ons onvermijdelijk soms pijn en dat is iets wat we zullen moeten accepteren en waar we zelf mee moeten leren omgaan. Want de gebeurtenissen in ons leven op zich kunnen we niet veranderen of terugdraaien. Ook kunnen we anderen niet veranderen. We kunnen wel zelf de draad (weer) oppakken.
Wat ons dat machteloze gevoel geeft
Natuurlijk leven we ons eigen leven, maken we zelf keuzes. We hebben echter ook altijd te maken met anderen. Anderen die niet altijd doen wat wij graag willen, hoe wij het graag hebben en/of rekening houden met onze gevoelens. Hun liefde anders uitdrukken dan dat waar jij naar verlangt. Dus hoe zelfstandig je ook bent, welke keuzes je ook maakt, de gevolgen zijn niet altijd te voorzien en te overzien.
Daarnaast hebben we niet altijd in de hand wat ons overkomt. Er kan je een ongeluk overkomen, te maken krijgen met andere mensen die het niet zo nauw nemen met wat jij belangrijk vindt, je kunt ziek worden, je niet gehoord of gezien voelen, in de steek gelaten voelen of er zijn anderen die jou of je partner iets aandoen, waardoor je leven op zijn kop staat. Ook kun je je heel eenzaam voelen binnen je relatie. Dus wel iemand naast je hebben en toch niet alles kunnen delen, je niet veilig voelen of begrepen voelen. Dat alles geeft ons vaak een machteloos gevoel.
Als je niet mag zijn wie je bent
Je kunt je ook enorm eenzaam in de liefde voelen als je niet mag zijn wie je bent en niet mag houden van wie je wil of mag samen zijn met wie je wil. Als je moet vluchten uit je land omdat je lesbienne, homoseksueel, biseksueel of transgender bent, omdat je het risico loopt uitgesloten, bedreigd of mishandeld te worden. In 2021 is bij ons de 25ste Pride Amsterdam gehouden. De focus ligt dit jaar op de inhoud in plaats van feesten. In veel landen is discriminatie en vervolging van LHBT’s aan de orde van de dag. In nog 71 landen is homoseksualiteit zelfs strafbaar. Om in veiligheid en vrijheid te kunnen leven, ontvluchten LHBT’s hun land. Movisie, hét landelijk kennisinstituut voor een samenhangende aanpak van sociale vraagstukken, schreef in 2016 al een handreiking met antwoorden en tips voor vrijwilligers, gemeenten en professionals.
Geloof en geaardheid
Ook in ons tolerante Nederland wordt nog lang niet iedereen geaccepteerd door anderen. Als je er anders uitziet en/of gedraagt dan wat ons als ideaalbeeld door de media wordt voorgespiegeld, wordt het je soms al lastig gemaakt. Of als je gewoon een andere mening hebt dan iemand anders. Dat blijkt wel uit wat er onlangs met het 14-jarige meisje uit Amstelveen is gebeurd. Zij wilde geen antwoord geven op de vraag van een paar andere jongeren of ze een jongen of een meisje is. “Dat maakt toch niet uit”, antwoordde het meisje, waarop de jongen zijn vraag op hoge toon herhaalde. “Ik ben wie ik ben, en jij mag zijn wie je wil zijn”, zei ze terug. Haar antwoord werd ‘afgestraft’ met een heftige mishandeling.
Homo’s en lesbiennes krijgen in de kerk bijvoorbeeld nog regelmatig te maken met weerstand. Als LHBTI-gevoelens taboe zijn in de christelijke gemeenschap kan dit leiden tot eenzaamheid. Een recente handreiking van Movisie en LCC Plus Projecten biedt concrete handvatten om de positie en acceptatie van christelijke LHBTI’s te versterken. Aangevuld met praktijkvoorbeelden van bestaande initiatieven. Op NPO start zijn er ook meerdere programma’s terug te zien over geloof en geaardheid.
Waarom sommige Tv-series zo’n succes zijn
In de Tv-serie ‘Over mijn lijk’, zijn bijvoorbeeld veel verschillende situaties te herkennen waarin de deelnemers zich even heel eenzaam voelen, ook al wordt het woord ‘eenzaam’ zelf meestal niet uitgesproken. Omgaan met de boodschap dat je zelf, de liefde van je leven, een familielid of een dierbare vrind(in) ongeneeslijk ziek is, is vaak heel moeilijk. Toch krijgen we er allemaal mee te maken. Het hoort bij het leven. ‘Sterven is een eenzaam proces’, zegt men wel eens. Hoe ga je ermee om?
Iemand die het zelf overkomt, gaat door een heel ander proces dan degene die achterblijft. Beiden kunnen zich heel eenzaam voelen tijdens dit proces.
BNNVARA-programma Over Mijn Lijk heeft in 2020 de Gouden Televizier-Ring gewonnen.
Dit programma is ooit ontstaan door een brief van een jonge vrouw (22). Deze brief werd de kiem van het zaadje waaruit Over Mijn Lijk is ontstaan. Ester had een duidelijke boodschap: “Ook als mensen doodgaan, willen ze het juist nog over normale dingen hebben, juist nog plannen maken, juist nog dromen wat wél kan. Ga normaal met hen om”. Mensen durfden niet meer met haar te praten. Dat kan een enorm eenzaam gevoel geven.
Ziekte en overlijden zijn herkenbare levensgebeurtenissen die ons zelf of geliefden in onze naaste omgeving overkomen. Dingen die je leven op zijn kop zetten, je dagelijkse patroon verstoren en ook vaak je leven beïnvloeden.
Levensgebeurtenissen
Niet alleen ernstige ziekte en een overlijden hebben alle gebeurtenissen in ons leven invloed op ons leven. Het één is niet te vergelijken met het ander, voor niemand. Ook gaat het altijd om een individueel gevoel na een gebeurtenis. Een gebeurtenis kan klein, groot, heftig of minder heftig zijn. Alles wat er gebeurt, je zelf veroorzaakt of wat je overkomt, verstoort je dagelijks patronen en ervaar je op je eigen manier.
Om nog even terug te komen op succesvolle Tv-series: In 2020 was het precies dertig jaar geleden dat ‘Goede tijden, slechte tijden’ (GTST) voor het eerst op de buis kwam. Dit is de langstlopende soap van Nederland en heeft nog steeds veel trouwe fans die dagelijks kijken. Het verhaal is een mix is van ‘het alledaagse leven èn van dingen die boven de realiteit staan’. De dagelijkse dingen zijn vaak voor iedereen herkenbaar aan de ene kant, aan de andere kant willen veel mensen mogelijk ook zien dat zij de enige niet zijn die het overkomt of misschien gewoon ook even ontvluchten aan de realiteit.
Er zijn mensen die er van houden en er zijn mensen die het haten……
Liefde wist het verleden niet uit
Je kunt rouwen om je overleden dierbare én daarnaast ook verliefd zijn. Voor je gevoel klopt dat misschien niet, weer verliefd te zijn. Vaak wordt er ook wat van gevonden door anderen. Het is waarschijnlijk verwarrend. Je mist immers het gemis van het delen, de warmte en de intimiteit. Met een nieuwe liefde kan dat weer en toch voelt het in het begin ongemakkelijk. Dat mag toch?!
Hoezo bepaalt iemand anders of het wel of niet gepast is een nieuwe relatie aan te gaan? Als het voor jou goed voelt, ben je er blijkbaar weer aan toe. Rouwen en verliefd worden kan echt samengaan.
Liefde wist namelijk het verleden niet uit, het verandert wel je toekomst!
Hoe je het leven weer kleur kunt geven
Als je bovenbeschreven levensgebeurtenissen doormaakt en je leven op zijn kop staat, is het heel normaal dat je je tijdelijk rot, onbegrepen, alleen, leeg, machteloos of eenzaam voelt. Het maakt niet uit hoe je het noemt. Die gevoelens horen erbij en je hebt tijd nodig om dat wat je overkomt of overkomen is te verwerken. Het liefst wil je dat delen met iemand dichtbij, maar als je die niet hebt, misschien juist wel door die omstandigheden, zal je het in eerste instantie met jezelf moeten doen.
Die verwerking heeft tijd nodig. Die tijd is voor iedereen verschillend. Na verloop van tijd komt -als het goed is- het besef dat je hetgeen je overkomen is niet kunt terugdraaien. Je kunt een ander of de situatie nu eenmaal niet veranderen. Je moet vanuit een nieuwe situatie beslissingen gaan nemen, de draad (weer) oppakken. Zet voor jezelf op een rijtje wat je belangrijk vindt in je leven, waar je goed in bent, waar je interesses liggen, waar je (weer) blij van wordt. Zorg ervoor dat je dát terugvindt en dat je niet blijft hangen in je pijn en verdriet. Onderneem actie, geef je leven weer kleur!
Liefde is het mooiste om te hebben,
het moeilijkste om te krijgen en
het meest pijnlijk om te verliezen
Sef – Quotes
Niet de enige
Is mijn gevoel wel eenzaamheid? Of ben ik burn-out? Stel ik me aan? Of is het mijn lot? Wat is dat eigenlijk, je eenzaam voelen? Je bent ècht niet de enige die last heeft van gevoelens van eenzaamheid nadat je leven op z’n kop is gezet door een verandering in je leven. Ruim 40% van de bevolking heeft er dagelijks mee te maken.
Ruim 10% daarvan heeft zelfs te maken met langdurige/chronische eenzaamheid. Sommige mensen voelen zich hun hele leven al eenzaam. Als je langer dan ongeveer een jaar last hebt van deze gevoelens, kom je er vaak zonder deskundige hulp niet meer vanaf. Levensgebeurtenissen overkomen je, eenzaamheid overkomt je, het is echter nooit ‘je lot’. Je hebt altijd keuzes.
Facebook en besloten facebookgroep
Als je wilt kun je ook mijn facebookpagina volgen. Daarop plaats ik dagelijks nieuwe informatie, wetenswaardigheden en/of gewoon een leuke quote. Ook heb ik een besloten facebookgroep: ‘Vraagbaak voor verlangen naar verbinding’.
Deze groep is bedoeld om elkaar op een positieve manier hoop te bieden, een veilige omgeving om vragen te stellen, in een stimulerende sfeer. In deze groep kun je iets schrijven waarop je graag een reactie wilt, bijvoorbeeld als je wilt weten hoe anderen iets doen of benieuwd bent of ze het herkennen, vraag er dan specifiek om. Ook kun je hier delen hoe jij zelf leerde je eenzaamheid en verlorenheid te verlichten. Liefdevolle uitingen van begrip en aanmoediging zijn natuurlijk altijd welkom.
Verder kun je mij vragen stellen. Ik ben geen arts of therapeut, ik ben opgeleid tot Specialist Eenzaamheid. Ik ben deskundig op het gebied van eenzaamheid en kan vragen beantwoorden, adviseren en voorlichten. Eenzaamheid heeft voor mij (bijna) geen geheimen meer.
Zou het niet heerlijk zijn, weer (meer) onbevangen verbindingen met anderen te kunnen aangaan?
Gevoelens van eenzaamheid horen bij het leven. Ze zijn een signaal van ons lichaam dat aangeeft dat je behoefte hebt aan (meer) regelmatig en betekenisvol contact met andere mensen. Net als honger en dorst aangeven dat je lichaam behoefte heeft aan eten en drinken. Veel mensen, jong en oud, voelen zich te lang eenzaam. Er is veel aandacht voor, maar hoe pak je het nu zelf daadwerkelijk effectief aan? Verandering van niet weten hoe je het moet aanpakken naar weten hoe je het kunt doen. Verandering is niet altijd makkelijk. Het vergt moed je leven te veranderen. Goede hulp is dan vaak welkom, waarom zou je nog langer in je eentje doorworstelen? Dat is toch niet fijn? En zeker ook niet langer nodig!
Eenzaamheid is complexer dan je misschien denkt
Wij, Julie Koch en Marijke Coert zijn beiden gecertificeerd Specialist Eenzaamheid, deskundig en opgeleid om goede hulp te bieden. Om iemand te helpen die zich (langdurig) eenzaam voelt, is kennis nodig van de werking van de hersenen bij langdurige eenzaamheid en welke aanpak ècht werkt. Evenals kennis van de juiste gesprekstechnieken, kennis van wat mogelijk is en waar de grenzen van de hulp liggen. Julie en ik hebben dat. Wij streven ernaar die kennis te delen en zo veel mogelijk mensen te helpen.
Dat doen we met een leuke en effectieve cursus ‘Creatief Leven’. We geven deze cursus regelmatig in samenwerking met WIJ Heemstede. Een cursus tegen eenzaamheid? Bestaat dat? Zeker wel! En dat de cursus bewezen effectief is, blijkt wel uit de resultaten. Door middel van anonieme voor- en nametingen wordt bij het geven van een cursus namelijk steeds nagegaan wat de effecten zijn van de cursus Creatief Leven.
Creatief staat hier voor: zelf je leven vorm geven (bron: Eenzaamheid Informatie Centrum). Als je weet wat je wilt, met wie je dat wilt doen en hoe je dat voor elkaar kunt krijgen, geef jij op een creatieve manier richting aan je leven. Dan is je eenzaamheid verdwenen. Dat leren we helaas niet op school. De meeste mensen leren het niet van hun ouders. Veel mensen leren het nooit. Die gaan door het leven zonder ooit te ontdekken wat er mogelijk is. Jij misschien wel.
De cursus creatief leven is geen knutselclub, tenzij je werken aan je eigen leven knutselen zou willen noemen. Het is ook geen club om andere mensen te leren kennen, hoewel dat vaak wel een leuke bijkomstigheid is. Het is juist bedoeld om je te leren hoe je andere mensen leert kennen die bij jou passen, en waar je die kunt vinden.